Je kunt geen magazine of app meer openen zonder dat het op enige wijze refereert naar ‘wie ben je, volg je hart en nog meer van dat soort ‘mode-headlines’. En er is dus geen vraag waarvan ik meer in paniek raak dan: “wie ben jij”?

Mijn naam, leeftijd en woonplaats…

deel ik uiteraard met liefde met een ander en een opsomming van de rollen die ik bekleed in mijn leven (moeder van, vrouw van, collega van) dat lukt allemaal nog wel. Máár daar waar de vraagstelling in een dusdanige setting én met een onderliggende toon is om tot de kern te komen van ‘wie-je-in-de-basis-bent’, dát beschouw ik als een dusdanige uitdaging dat ik begin te ratelen en allerlei onzinnige details over de bühne breng. In de hoop dat ik daarmee de vraag naar verwachting en tevredenheid heb beantwoord. Om dan vervolgens met een waterval aan vragen de ander tot het bot te willen ontcijferen, dat dan weer wel. Want ik ben nieuwsgierig naar wie die ander daadwerkelijk is. En dan wil ik niet op excursie door iemand zijn cv, I want the essence! Ik wil die kwetsbaarheid in de ander ontdekken en daarover graag een boom opzetten.

Volgens manlief meteen mijn manco…

want ik wil nog weleens vergeten dat niet elke gelegenheid zich leent om er een diepgaande psychologische sessie van te maken. Maar goed, we kunnen wel stellen dat iedereen druk is met dé zoektocht naar zichzelf. Zo liet ik mijzelf jaren geleden al (tot twee keer toe) opsluiten in een klooster voor een stilte retraite. Dat was weliswaar niet zozeer om mezelf te vinden maar meer een vlucht uit het snelle, drukke, altijd-in-contactleven. In deze tijdgeest verkeren we continu in een staat van ‘self improvement’ met als doel om; dunner, slimmer, sportiever, knapper, jonger, rijker en de meest recente; duurzamer te worden. Dus vond ik het nogal een verrijking om tijdens een kloosterweekend te ervaren dat als mijn innerlijke criticus niet geprikkeld wordt door externe factoren, ik eigenlijk heel content ben met mezelf. Ik moest weliswaar wel drie keer per dag in de kerkbanken plaatsnemen en doen alsof ik inhoudelijke aansluiting vond bij de dienst, maar dat nam ik graag op de koop toe. Een grotere uitdaging was het feit dat ik mijn gehéél-ontbrekende-zangtalent moest aanboren om kerkelijke liederen ten gehore te brengen. Dit resulteerde erin dat zelfs één van de zusters mij adviseerde om aan stembevrijding te gaan doen. Dat was nou niet bepaald een boost voor mijn ik-ben-zo-content-met-mezelf gevoel. En de eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik nadien daadwerkelijk naar een zogeheten ‘stembevrijder’ ben gegaan. Toen deze mij vertelde dat ik daadwerkelijk moest gaan zingen besloot ik dat ik het ontwikkelen van enig zangtalent wel van mijn lijstje ging afstrepen.

Maar terugkomend op het volgen van je hart…

en het uitdokteren van wie je nu écht bent, dit begin ik steeds meer als last te ervaren. Ik zie het als de luxe van het leven in het rijke Westen, waar we daadwerkelijk tijd én geld voor dit soort soul-searching hebben. Ik vermoed dat twee Afrikaanse vrouwen tijdens hun dagelijkse 25 kilometer lange wandeltocht om water te halen zich er niet om bekommeren of de wijze waarop zij met hun tijd omspringen enige aansluiting vindt met hun daadwerkelijke passie en goal in life. Omdat deze mensen het daadwerkelijk druk hebben met ‘in leven blijven’! En ik wil uiteraard niet de suggestie van jaloezie wekken, want if anything heb ik respect voor en medeleven met their way of (staying in) life. Maar ik zie het wel als last dat wij, door ons steeds meer tijdbesparende leven, continu in een staat van zoektocht en zelfverbetering lijken te zijn. Want zeg nou zelf, wat kost daadwerkelijk nog tijd tegenwoordig? Eten kopen, eten koken, kleding kopen, in contact blijven met mensen; het is allemaal online dan wel in kant-en-klare oplossingen te realiseren. Dus we hebben TIJD om ons bezig te houden met de vraag; wie zijn wij? En wat willen wij?

En wie zijn we dan?

Nou, persoonlijkheidstesten zijn al sinds jaar en dag in trek. Ik denk dat er weinig mensen zijn die zich nog nooit aan één of andere persoonlijkheidstest hebben gewaagd. Ik heb in mijn leven al héél wat testen ingevuld. Dat begon in the late 90’s, toen de Hitkrant de test publiceerde of je jezelf tot ‘team-Ryan’ of ‘team-Drazic’ kon rekenen. Niet dat ik daar een test voor nodig had trouwens, I was definitely ‘team-Drazic’; bad & bold. Hoe gaaf was Heartbreak High trouwens? (maar dat even terzijde!) Hoe vaak hebben we het wel niet als geruststellend en bevestigend ervaren als we zwart op wit konden lezen wie we zijn.
Echter heb ik het gevoel dat we daar soms wat teveel energie in stoppen en dat een goed leven juist schuilt in de alledaagse handelingen. Michael Puett, hoogleraar Chinese filosofie aan de Harvard University heeft hier iets langer en beter over nagedacht dan ik en zei: „We willen in het Westen graag geloven dat er zoiets is als ‘het ware ik’. We streven in het leven naar vrijheid door ‘onszelf te vinden’.

En die opvatting van het “ik” bestaat dus niet volgens de Chinese traditie. Puett zei: „We zijn complex en chaotisch. We bestaan uit een soort samenraapsel van tegenstrijdige emoties en neigingen die voortdurend veranderen. Wie ik denk te zijn, en wat ik aanzie voor ‘mijzelf’ wanneer ik besluiten neem, is slechts een reeks gedragspatronen waar ik toevallig in ben terechtgekomen. Het is ironisch. Juist als je toch in dat ‘zelf’ gelooft, kom je niet vooruit.”

Na alle stromingen…

waar ik mijzelf al doorheen heb geworsteld de afgelopen jaren, het christendom, het boeddhisme, denk ik met deze Chinese traditie dan toch een punt te kunnen zetten achter mijn jarenlange zoektocht. Want IK besta helemaal niet, hoe te gek is dat? Ik hoef me niet meer suf te mediteren en naar binnen te keren want; nothing to find there! Enkel je blik naar buiten richten en oprechte aandacht hebben voor de mensen die je op een dag ontmoet is all we need. En vandaag ben ik misschien ‘Jut’ maar morgen misschien wel ‘Jul’.

Wieteke is 34 jaar, getrouwd met Martijn (37 jr.), ouders van Elize (4 jr.) en Sophia (10 mnd.). Doorlopend op zoek naar balans in haar drukke gezinsleven met daarbij graag ruimte makend voor vriendschap, personal development, enige vorm van sportieve activiteiten, books & baking.