Door je kind te leren kennen. Door je te verdiepen in de kenmerken van je kind. Alle boeken die wij over dit onderwerp lazen en de 2 experts die we voor de beantwoording van deze vraag interviewden, geven dit in basis als antwoord. Maar na deze stap zijn er verschillende zienswijzes. Aan jou als ouder om te kiezen wat goed voelt, wat bij jou past. Wij zetten ze hierbij zo goed mogelijk uiteen.

Leer je kind zich weerbaar te maken

Henk-Jan van der Veen, oprichter en coach van het Landelijk informatiepunt Hoog Sensitieve Kinderen, geeft aan dat er geen standaard oplossing, geen gebruiksaanwijzing is. Geen enkel kind heeft die namelijk. Zijn advies? “Neem je kind mee in dagelijkse zaken, leer hem of haar normen en waarden en geef grenzen aan”. Maar geldt dit niet voor ieder kind? “Ja, helemaal waar. Voor elk kind en zeker voor een hoogsensitief kind is het belangrijk dat hij of zij zich weerbaar leert maken, dat het kind leert omgaan met de buitenwereld”.

“Ouders herkennen hoogsensitiviteit regelmatig op het moment dat er zich een probleem voordoet, thuis of op school. Het is verleidelijk je kind weg te houden van dat probleem. Bijvoorbeeld door een koptelefoon mee te geven. Ik denk dat je 2 keuzes kunt maken: 1. Je hoogsensitieve kind leren omgaan met de buitenwereld 2. De hoogsensitiviteit van je kind te versterken. Keuze 1 is de keuze die ik adviseer. Omdat je kind uiteindelijk wel moet functioneren in onze maatschappij. En dat is waar jij als ouder je kind mee kunt helpen. Als je je kind een koptelefoon geeft, gun je je kind rust zodat hij zich op dat moment goed kan concentreren. Maar wat gebeurt er als die koptelefoon afgaat? Dan komen de aanwezige geluiden harder binnen.

Hooggevoeligheid is geen reden je kind in de luwte te houden

“Hoe gevoeliger je bent, hoe eerder je systeem alarm slaat, hoe sneller het emmertje vol loopt. Hooggevoeligheid wordt vaak gekoppeld aan zintuigen, maar de uiting van hooggevoeligheid is een gevoelsimpressie. Het is de kunst als ouder om te gaan met die gevoelens. Mijn advies is om met je kind te bespreken wat hij of zij voelt en je kind te stimuleren om te doen wat nodig is. Voel maar wat je voelt als je gefrustreerd bent omdat het maken van een som niet lukt. Word je maar bewust van de reactie op die gevoelens, negatieve gedachten en dat je liever weg wilt uit deze vervelende situatie. Omdat het te luidruchtig om je heen is. Maar het is wel nodig die som te maken ondanks het geluid. Leer daarom manieren aan om deze taak nu en in de toekomst uit te kunnen voeren, dan beklijft het.

En dat geldt ook voor eten, opruimen en andere dit-moet-toch-gebeuren-zaken. Hoogsensitiviteit is geen reden om in de watten gelegd te worden, om een kind in de luwte te houden. Je kind leren impulsen te beheersen, te leren om uitgestelde aandacht te krijgen, te leren dat hij iets kan weerstaan, te leren dat iets mogelijk is ondanks de drukte om hem of haar heen, zorgt ervoor dat hij of zij zich later beter kan concentreren. Dat blijkt uit meerdere wetenschappelijke onderzoeken”.

Het hooggevoelige kind met een sterke wil

De titel van het boek van psychologe en ervaringsdeskundige Janneke van Olphen. Ook zij geeft aan dat ieder kind jouw aandacht, steun en liefde nodig heeft. Ieder kind is uniek en die cocktail van geheimen om jouw kind in het leven te helpen, is dan ook alleen voor hem of haar bestemd. Als je een hoogsensitief kind hebt, zullen sommige opvoedkundige adviezen echter niet werken. Je voelt je als ouder soms machteloos omdat een hoogsensitief kind regelmatig anders dan de heersende norm reageert. Hoe je je kind dan het beste kunt helpen volgens Janneke? Door je te verdiepen in wat je kind voelt. En door op een andere manier dan soms wordt geadviseerd te reageren op bepaald gedrag. Door op te voeden vanuit rust en uit liefde. En nee, dat kunnen we echt niet elke dag van de week. Maar ja, we kunnen als ouder wel leren, begrijpen en daarvandaan handelen.

Stappenplan driftbui

Bijvoorbeeld: als jij een hoogsensitief kind hebt met een sterke wil die niet luistert, is het advies om je kind een time-out te geven. Deze kinderen echter zullen doorgaan en hysterisch worden. Natuurlijk geven ze na verloop van tijd op, maar een uur of dag later is er opnieuw zo’n bui. Wat te doen als ouder? Op het moment dat je kind gestrest is, is je kind niet in staat te leren, zegt Janneke. Het is belangrijk dat je kind leert om spanning te uiten op een manier die anderen niet schaadt, maar in een driftbui zal je kind dit niet leren. Wat heeft een kind dat zo overstuur is nodig? Rust en liefde. In de praktijk kan het neerkomen op:

– Laat je kind niet alleen
– Houd je kind vast of raak het aan
– Haal je kind weg van de drukte of oorzaak van de stress
– Ga voordat je kind in de bui schiet stoeien of kietelen
– Ontlok een ‘ja’ door vragen te stellen als ‘Je bent boos, he?’
– Bespreek als je kind weer tot rust is wat jouw kind helpt om tot rust te komen. Bijvoorbeeld ‘Als je je heel erg boos voelt, dat is niet fijn hè? Wat helpt jou om je niet meer boos te voelen?

Arienne Klijn ontwikkelde het model van de innerlijke familie. Alle eigenschappen die je als mens hebt, verdeelt zij onder één van je vier innerlijke familieleden. Je innerlijke meisje, vrouw, jongen en man. In het boek van Janneke gebruikt zij deze archetypen om je als ouder uitleg te geven waarvandaan jij reageert. Zo heb je een theoretisch handvat welke je niet alleen in je opvoeding, maar ook voor je eigen ontwikkeling en jezelf begrijpen goed kunt inzetten.

Puzzelstukjes vallen door ook naar jezelf te kijken

Balans Expert Tasha Visman van Rebalance Yourself geeft aan dat ook naar jezelf kijken een goede stap is om te zetten. “Toen ik in loondienst zat en vastliep, was er geen coach of psycholoog die mij vroeg of hoogsensitiviteit misschien een thema was. In een blad las ik er veel later enkele zinnen over waarna heel wat puzzelstukjes op hun plek vielen. Als ik dat eerder had geweten, had ik niet alleen beter voor mezelf gezorgd, maar ook mijn hoogsensitieve kind beter kunnen helpen”.

Een ouder in balans is een kind in balans

“Waar ik eerder wel eens met mijn handen in de haren zat als mijn hoogsensitieve kind overprikkeld thuis kwam van school, weet ik nu wat werkt om de onrust (die vaak zichtbaar wordt door boosheid) te beteugelen. Ik leerde de gebruiksaanwijzing van mijn kind kennen. En in plaats van hem op de gang te zetten waar de driftbui voortduurde, weet ik nu dat ik even iets rustigs met hem moet doen. Ik denk dat als ouders zichzelf beter leren kennen, ze hun kind beter kunnen helpen”.